Bật mí về Tiebele – ngôi làng lưu giữ nét văn hóa trên những bức tường

548

Nằm ở phía tây nam của Burkina Faso, quốc gia không giáp biển, là một ngôi làng nhỏ tên gọi Tiebele. Nơi này thu hút sự quan tâm của du khách nhờ vào sự độc đáo của sukhala. Chính là những ngôi nhà truyền thống không có cửa sổ với các bức tường đầy màu sắc. Tiebele được đánh giá là ngôi làng có một không hai của châu Phi. Với những căn nhà xây bằng đất sét và được sơn vẽ đẹp mắt. 

Một số kiến thức độc đáo về nét văn hóa ngôi làng đặc biệt này

Làng Tiebele là nơi sinh sống của người Kassena

Làng có diện tích khoảng 1,2 ha, là nơi sinh sống của người Kassena. Họ là những người đầu tiên định cư ở khu vực này vào thế kỷ 15 và là bộ tộc lâu đời nhất quốc gia. Hiện nay, có khoảng 60.000 người sinh sống trong ngôi làng này, và tất cả đều là giới quý tộc Kassena. Việc họ trang trí, tô màu cho ngôi nhà là cách để phân biệt với nơi ở của dân thường trong bộ tộc.

Họ trang trí nhà cửa bằng cách vẽ các hoa văn phức tạp lên quanh ngôi nhà

Bộ lạc Kassena là một ví dụ về những người biết sử dụng tài nguyên thiên nhiên để thể hiện nét văn hóa phong phú của mình. Họ trang trí nhà cửa bằng cách vẽ các hoa văn phức tạp lên quanh ngôi nhà. Công cụ chính là phấn màu. Tuy nhiên, nơi được trang trí công phu và đẹp nhất không phải nhà ở, mà là lăng mộ của người đã khuất. Người nhận nhiệm vụ trang trí này từ thời xưa thường là phụ nữ. Màu sắc được sử dụng là đen, trắng và đỏ.

Nghệ thuật và kiến trúc là hai cách để người Kassena thể hiện bản thể

Tiebele nằm tại Nahouri, tỉnh phía trung nam của Burkina Faso. Ngôi làng là nơi sinh sống của những người Kassena, nhóm dân tộc thiểu số nằm rải rác ở nam Burkina Faso và bắc Ghana. Do lịch sử phức tạp, bị chia cắt khỏi các dân tộc lân cận khác, người Kassena có văn hóa khác biệt với phần còn lại.

Tù trưởng của tộc người Kassena có nơi ở riêng trong làng

Nơi này được gọi là Dinh Hoàng gia Tiebele

Dinh Hoàng gia Tiebele
Dinh Hoàng gia Tiebele

Toàn bộ khuôn viên được xây và trang trí theo phong cách truyền thống trên diện tích khoảng 1,2 ha dưới chân một ngọn đồi. Quần thể Dinh Hoàng gia được bao bọc bởi tường rào và chỉ có một cổng chính nằm phía tây nam.

Bên trong những bức tường là nhà ở

Đường xây bằng vật liệu như đất sét, gỗ, rơm và phân bò
Đường xây bằng vật liệu như đất sét, gỗ, rơm và phân bò

Đường xây bằng vật liệu như đất sét, gỗ, rơm và phân bò. Giờ đây, bùn và gạch cùng đá bắt đầu được sử dụng trong thi công. Theo truyền thống, nhà của người Kassena không xây trên móng mà được dựng thẳng đứng từ mặt đất. Tuy nhiên, việc xây dựng nhà ở của họ đã có sự thay đổi. Nhiều ngôi nhà mới có móng đá và xây từ gạch bùn.

Thiết kế của những ngôi nhà truyền thống này chịu ảnh hưởng từ tầm quan trọng của việc phòng thủ

Đường xây bằng vật liệu như đất sét, gỗ, rơm và phân bò
chịu ảnh hưởng từ tầm quan trọng của việc phòng thủ

Nhiều ngôi nhà được xây theo xu hướng tăng cường khả năng bảo vệ người sinh sống, từ cả những mối nguy hiểm tự nhiên lẫn sự xâm lăng của kẻ thù. Ví dụ, nhà thường không có cửa sổ, chỉ có một vài lỗ nhỏ để đón nắng. Bên cạnh đó, cửa nhà thường nhỏ, cao dưới một mét để cái nắng thiêu đốt không lọt vào trong, cũng như kẻ thù sẽ gặp khó khăn hơn khi tấn công.

Mỗi căn nhà tại Tiebele đều có kiểu vẽ trang trí tường khác biệt, độc nhất

Việc sơn họa tiết trên nhà cửa được xem là hoạt động cộng đồng và được phụ nữ thực hiện. Nhiều nguyên liệu dễ kiếm được sử dụng làm màu sơn như màu đen lấy từ than, trong khi màu nâu lấy từ đất sét màu. Họa tiết được vẽ lên sau khi nhà đã xây xong.

Mỗi căn nhà tại Tiebele đều có kiểu vẽ trang trí tường khác biệt, độc nhất
Mỗi căn nhà tại Tiebele đều có kiểu vẽ trang trí tường khác biệt, độc nhất

Bên cạnh tác dụng chống mưa nắng, sơn họa tiết còn mang tính biểu tượng. Ví dụ hình cá sấu và rắn mang ý nghĩa xua đuổi tà ma, điềm xấu và thiên tai. Hình trăng và sao lại mang biểu tượng điềm lành và hy vọng.

Làng Tiebele vẫn được bảo tồn bởi cộng đồng cư dân

Làng Tiebele vẫn được bảo tồn
Làng Tiebele vẫn được bảo tồn

Do đó các công trình vẫn trong tình trạng nguyên bản. Tuy nhiên, ngôi làng độc đáo này đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Có thể kể đến như thiên tai, đô thị hóa hay sức ảnh hưởng của du lịch văn hóa. Dù mang lại doanh thu lớn. Việc ngày càng đông du khách tới đây đang đặt việc bảo tồn làng vào thế khó khăn hơn gấp bội.

Xem thêm:

Nguồn: zingnews.vn

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *